Ngày 23-25/11/2023, tại TP Cần Thơ đã diễn ra Hội nghị Câu lạc bộ giám đốc các bệnh viện khu vực phía Nam lần thứ 21 do bệnh viện Chợ Rẫy tổ chức. Đây là 1 trong những hoạt động thường niên của Câu lạc bộ Giám đốc các bệnh viện phía Nam nhằm giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm, góp phần hỗ trợ công tác quản lý cho nhà lãnh đạo tại các Bệnh viện của khu vực phía Nam. Nhận lời mời của BTC, ThS. Ngô Hữu Thống, Phó Viện trưởng thường trực Viện Nghiên cứu Ứng dụng và Đổi mới Sáng tạo Doanh nghiệp (3AI) đã có bài báo cáo về cơ hội và thách thức của việc Ứng dụng AI & ChatGPT trong quản lý y tế.
Trí tuệ nhân tạo (AI) là một trong những lĩnh vực công nghệ quan trọng của Việt Nam trong chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030. AI được hiểu là sự mô phỏng các hoạt động trí tuệ của con người bởi các thiết bị máy móc, chủ yếu là các hệ thống máy tính. AI có thể học tập, suy luận và tự điều chỉnh dựa trên dữ liệu và kinh nghiệm.
AI có nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhau, nhưng đặc biệt là trong lĩnh vực y tế. AI có thể giúp các bệnh viện cải thiện hiệu quả và chất lượng trong các hoạt động quản lý, chẩn đoán, điều trị, cảnh báo, phát triển thuốc và cá nhân hoá dịch vụ chăm sóc sức khoẻ.
Bài báo cáo đã đưa ra những ví dụ cụ thể về các tình huống ứng dụng AI trong y tế, bao gồm:
- Ra quyết định lâm sàng: AI có khả năng phân tích thông tin phức tạp và đa dạng, tự chuẩn đoán và đề xuất liệu pháp điều trị nhanh chóng và chính xác cho từng bệnh nhân.
- Cảnh báo thời điểm nguy hiểm về sức khoẻ: AI có thể kết hợp với các thiết bị IoT (thiết bị đeo), thu thập dữ liệu sức khoẻ theo thời gian thực, dự đoán và giảm thiểu rủi ro trước các thời diểm khủng hoảng về sức khoẻ, và trao quyền hiểu biết về sức khoẻ cho bệnh nhân.
- Phát triển thuốc: AI có thể phân tích hiệu quả các dữ liệu lớn, nhanh chóng xác định loại thuốc tiềm năng cho các thử nghiệm lâm sàng, tối ưu hóa cấu trúc phân tử và thậm chí dự đoán các tác dụng phụ và nguy cơ tiềm ẩn của các loại thuốc.
- Cá nhân hoá dịch vụ chăm sóc sức khoẻ: AI có thể nghiên cứu sâu về hồ sơ di truyền, lịch sử y tế và dữ liệu sức khoẻ theo thời gian thực của bệnh nhân, và đề xuất các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ phù hợp với nhu cầu và mong muốn của từng bệnh nhân.
- Tăng cường năng lực quản lý cơ sở y tế: AI có thể ứng dụng vào hầu hết các quy trình nhằm giúp tối ưu công tác quản lý trong cơ sở y tế, như tư vấn ban đầu, đặt lịch khám, quản lý nhân sự, thiết bị, hành chính, v.v.
Bài báo cáo cũng đã nêu lên những xu hướng và tiềm năng của AI trong y tế, như sự phát triển của các chatbot, các bác sĩ AI, và các nền tảng AI. Bài báo cáo cũng đã chỉ ra những thách thức và giải pháp để áp dụng AI một cách an toàn, bảo mật, đạo đức. Theo ThS. Ngô Hữu Thống, một số rủi ro và thách thức của AI trong y tế là:
- Quyền riêng tư và bảo mật thông tin: AI cần lượng thông tin lớn để huấn luyện, nhưng thông tin này là tài sản quan trọng của bệnh nhân và bệnh viện. Việc lưu trữ, truyền tải và xử lý thông tin cần được đảm bảo an toàn và tuân thủ các quy định pháp luật.
- Thiên vị và phân biệt đối xử: AI có thể phản ánh hoặc tạo ra những thiên vị và phân biệt đối xử nếu nguồn dữ liệu lệch lạc hoặc được áp dụng lệch lạc. Điều này có thể gây ra những hậu quả tiêu cực cho bệnh nhân và bệnh viện, như chẩn đoán sai, điều trị không phù hợp, hoặc thiếu công bằng trong việc tiếp cận dịch vụ y tế.
- Trách nhiệm của con người: Khi xảy ra hậu quả tiêu cực do AI, ai là người chịu trách nhiệm: nhà phát triển AI, người dùng hay người cung cấp dữ liệu? Đây là một vấn đề phức tạp, cần có sự thống nhất về các nguyên tắc, tiêu chuẩn và quy trình để xác định và giải quyết trách nhiệm.
- Đạo đức và nhân quyền: AI có thể ảnh hưởng đến các giá trị, nguyên tắc và quyền lợi của con người trong y tế, như quyền sống, quyền tự do, quyền lựa chọn, quyền được biết, quyền được tôn trọng, v.v. Việc áp dụng AI cần phải tuân thủ các nguyên tắc đạo đức và bảo vệ nhân quyền của bệnh nhân và bệnh viện.
Bài báo cáo của ThS. Ngô Hữu Thống cũng đã đề cập đến các cách tiếp cận của các quốc gia khác nhau trong việc quy định và quản lý AI trong y tế, như EU, Vương quốc Anh, Hoa Kỳ và Trung Quốc. Bài báo cáo đã đưa ra những gợi ý và khuyến nghị cho các bệnh viện Việt Nam trong việc áp dụng AI một cách có trách nhiệm và hiệu quả.
